Overwin nationalisme en Eurocentrisme

De belangrijkste auteurs van het leerboek zijn Eric Vanhaute, hoogleraar Wereldgeschiedenis aan de Universiteit van Gent en Claudia Bernardi, professor aan de Italiaanse universiteit van Roma Tre..

Het doel is om een nieuw historisch verhaal op scholen te verspreiden om zowel nationalisme als eurocentrisme te helpen overwinnen en de constructie van een Europa te versterken dat samenhangend en solidair is met de rest van de wereld. Deze doelstelling komt voort uit de analyse van de meest voorkomende onderwijservaringen in de verschillende landen. Traditioneel wordt geschiedenis sinds de 19e eeuw onderwezen vanuit de wens om de nationale identiteit van de burgers in hun eigen land te versterken. Gedurende lange tijd hebben geschiedenisteksten van schoolboeken de meeste gebeurtenissen die niet binnen hun eigen land plaatsvonden genegeerd, een benadering die tot op de dag van vandaag dominant is gebleven.

Deze aanpak heeft de verspreiding van een nationalistische cultuur versterkt, waarbij de nadruk ligt op een “wij” die beperkt is tot nationale grenzen en tot enkele Europese evenementen. Verbindingen met de rest van de wereld en het begrip van culturele en materiële uitwisselingen, die gedurende duizenden jaren op verschillende gebieden van de planeet plaatsvonden, blijven grotendeels uitgesloten uit onze geschiedenis. Dat was niet altijd het geval: in de eeuwen voorafgaand aan de 19e eeuw werd de geschiedenis als de geschiedenis van de hele mensheid verteld, in veel delen van de wereld inclusief China, Japan, de islamitische wereld en Europa zelf..

Het idee van het Get Up And Goals!-project om het historische verhaal in de schoolomgeving te brengen als een mondiaal verhaal over de mensheid komt zowel voort uit wetenschappelijke ontwikkelingen in de wereldgeschiedenis, als uit de samenwerking van betrokken leraren, onderzoekers, educatieve experts, NGO’s, culturele verenigingen, grote denkers van het noorden en van het zuiden van de wereld, en van jarenlange Europese partnerschappen op het gebied van mondiale onderwijsprojecten.

Educatieve doelen

Concreet beoogt de in dit leerboek gebruikte benadering een aantal specifieke onderwijsdoelstellingen:

• Geschiedenis vertellen aan alle Europese en wereldburgers: met dit doel volgt de tekst de benadering van de wereldgeschiedenis door dezelfde pagina’s aan te bieden voor alle inwoners van het Europese continent. De overgeleverde wereldgeschiedenis richt zich op de historische feiten en mechanismen die in de loop van de tijd hebben geleid tot de groeiende onderlinge verbindingen tussen de volkeren van de planeet. Tot deze historische feiten en mechanismen behoren bijvoorbeeld de rol van de islamitische rijken en langeafstandshandel in de economische en culturele contacten tussen Europese, Afrikaanse, Indiase en Chinese volken; de Mongoolse Vrede en de rol die deze vervult bij het faciliteren van relaties tussen Oost en West; de globalisaring van 1500 tot heden …
  
  
  
• Leerlingen en docenten helpen bij het kiezen van belangrijke historische elementen: de historische feiten zijn talrijk en een bredere focus op alle continenten zou kunnen leiden tot een disproportioneel en overmatig aantal pagina’s. Integendeel, deze tekst is niet uitgebreid, aangezien er alleen voor mechanismen en feiten gekozen is die, volgens het huidige bewijs van de historische wetenschap, van belang zijn om de vorming van de wereld waarin we vandaag leven en haar huidige problemen te begrijpen. Dit leerboek beschrijft daarom alleen de meest relevante gebeurtenissen en historische verschijnselen die (zelfs zonder enige intentie of bewustzijn van de hoofdrolspelers) de huidige mondiale patronen laten zien, patronen waarin de mensheid tegenwoordig in leeft (nuttige links om de totaliteit en globale dimensie van gebeurtenissen te begrijpen).
  
  
• Geschiedenis op een duidelijke manier vertellen: deze tekst is geschreven in een stijl die de interesse van leerlingen wil vergroten en biedt verschillende geo-historische kaarten die het begrip van leerlingen helpen versterken door middel van visualisatie.
  
  

De grote problemen van vandaag uitleggen: naast een mondiaal beeld van de gebeurtenissen van de afgelopen 70.000 jaar, biedt de tekst een historische reconstructie die aandacht besteedt aan de oorsprong en evolutie van vier belangrijke kwesties die een relevante dwarsdoorsnede hebben in de hedendaagse wereld: internationale ongelijkheid, de positie van vrouwen, migratie, klimaat- en milieuproblemen. Deze kwesties zijn gekoppeld aan de belangrijkste Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s) die de Verenigde Naties in 2015 hebben opgenomen in een resolutie over de toekomst van de mensheid en de planeet bekend als Agenda 2030, aangenomen door 194 landen.